Gemeenschappen in Amazonas bedreigd door illegale houtkap

Illegale houtkappers en grondzwendelaars vallen kleine gemeenschappen aan die leven op land in wettelijk erkende reservaten in de gemeente Lábrea in het zuidoosten van de deelstaat Amazonas. De leiders van deze gemeenschappen zijn, in een poging hen van hun land te verdrijven, het slachtoffer van lichamelijk geweld, bedreigingen, brandstichting en diefstal van eigendommen geworden. Nadat zij zich had uitgesproken werd Dinhana Nink in voor de ogen van haar zoon doodgeschoten. Dit gebeurde in een stad in buurstaat Rondônia, waar ze naartoe getrokken was nadat haar huis in Lábrea was afgebrand. Haar vriendin Nilcilene Miguel de Lima, een gemeenschapsleidster die zich had uitgesproken tegen de binnendringing van illegale houtkappers in de reservaten, werd in elkaar geslagen en met een pistool bedreigd. Haar huis werd afgebrand terwijl ze zelf niet thuis was.

Sinds oktober 2011 kreeg Nilcilene Miguel de Lima van de federale autoriteiten gewapende bescherming, maar de bedreigingen bleven doorgaan. In maart 2012 kreeg ze via gemeenschapsleden een bericht waarin werd gesteld: “je kogelvrije vest kan je lichaam beschermen maar niet je hoofd” (“o colete a prova de balas pode proteger seu corpo mas sua cabeça não”). Begin april moest ze Lábrea met hulp van de federale regering gedwongen verlaten, nadat er bewijs was gevonden dat er een plan bestaat om haar en haar politiebegeleiding in een hinderlaag te vermoorden. Ze is een van de slechts twee mensen in Lábrea die bescherming werd geboden door gewapende agenten, die voor periodes van drie maanden door de federale regering werd gefaciliteerd. Echter, zo weten NGO’s te melden, zonder de aanwezigheid van politie in het gebied dat een weinig tot geen mogelijkheden bestaan tot een onderzoek naar de illegale activiteiten van deze criminele bendes. Sinds 2007 zijn er minstens zes mensen in de regio om het leven gebracht, terwijl de Pastorale Landcommissie (CPT) verklaart rapporten te ontvangen dat minstens acht mensen in 2011 doodsbedreigingen hebben ontvangen. 

De regio Lábrea ligt zo afgelegen dat er een welhaast compleet gebrek aan overheidsdiensten in het gebied is, waaronder politie, gezondheidsvoorzieningen en scholen. Het politiebureau van de regio

ligt honderden kilometers in het noorden en is alleen met een vliegtuig bereikbaar.

De bedreigingen tegen Nilcilene Miguel de Lima begonnen toen zij in 2009 voorzitster van de Deus Proverá Vereniging van kleine boeren werd en de binnendringende illegale houtkappers begon aan te klagen. In juni 2010 werd bekend dat Nilcilene voor de ogen van een medewerker van de federale landhervormingsdienst Incra stevig in elkaar werd geslagen. Acht dagen later werd ze thuis door een gangster bedreigd en zag ze zich gedwongen te vluchten. Eenmaal weer thuis vond ze haar woning afgebrand terug. In mei 2011 namen de bedreigingen toe na een bezoek van de federale milieudienst Ibama, waarbij drie kettingzagen in beslag waren genomen. In oktober kreeg Nilcilene bescherming van negen gewapende bewakers van de Força Nacional, een elite-eenheid bestaande uit agenten van de militaire politie uit diverse deelstaten, die door de federale regering tijdens noodsituaties wordt ingezet. Deze bescherming wordt steeds met drie maanden verlengd en moest eind april opnieuw verlengd worden. Maar zelfs onder bescherming bleven de bedreigingen doorgaan. In maart 2012 werd Nilcilene’s hond door de kop geschoten. Nilcilene’s situatie werd daardoor zo onveilig dat ze sindsdien buiten de regio leeft. Een andere gemeenschapsleider Pastor Antonio Vasconcelos de Souza staat eveneens onder federale bescherming.

In een open brief stelden twee lokale gemeenschapsverenigingen uit de reservaten: “We zijn extreem bezorgd en hebben angst voor wat kan gebeuren; we hebben gezien hoe ze al een van onze vrienden in het zuiden van Lábrea hebben gedood waardoor we voor ons leven vrezen. We weten niet wie de volgende is.” (“Estamos apreensivos e com medo do que possa acontecer vimos que já mataram mais uma companheira nossa no sul de Lábrea então tememos por nossa vida. Não sabemos que será o próximo…”)

Je kunt tot 5 juni 2012 aan deze schrijfactie van Amnesty International deelnemen door op de volgende link te klikken: http://www.amnesty.org/en/library/info/AMR19/007/2012/en