Volksraadpleging, ja of nee?

Presidente Dilma Rousseff (PT) wil vasthouden aan een volksraadpleging over de politieke hervormingen, maar zij weet zich binnen haar eigen partij gehinderd door een prominent lid van het federale Huis van Afgevaardigden. Oud-fractievoorzitter CândidoVaccarezza (São Paulo, foto), met medewerking van de coalitiegenoot PMDB gekozen tot coördinator van een speciale parlementaire werkgroep die de politieke hervormingen moet gaan vormgeven, heeft eerder aangegeven een dergelijke bevraging van de bevolking in het geheel niet te steunen en de politieke doorslag daar te laten waar deze volgens hem behoort, bij het Congres. Daarmee schaarde hij zich achter het officiële standpunt van de grootste coalitiegenoot, inderdaad de PMDB.

Celso Júnior/AE

Deze stellingname leidde tot grote irritatie bij Dilma en tot ergenis bij de andere leden van de PT-fractie, die daarmee hun onderhandelingspositie met de PMDB, betreffende het al dan niet instellen van een volksraadpleging tot een vergelijk te komen, verzwakt zag worden. Een verdeelde socialistische fractie is kwetsbaar en men deed er dan ook allles aan de rijen te sluiten. Zo nam gisteren ook het partijbestuur van de PT publiekelijk afstand van Vaccarezza's opvattingen. Hij zou het gedachtegoed van de PT in zijn geheel niet reflecteren. De PT-fractie eiste het terugtreden van Vaccarezza uit de werkgroep, waarin hij plaats zou moeten maken voor de meer flexibele afgevaardigde Henrique Fontana uit Rio Grande do Sul. Bezweringen van Vaccarezza, waarschijnlijk gedaan onder immense druk van binnen de partij, dat hij het allemaal niet zo bedoeld heeft en dat hij een volksraadpleging zal helpen uitvoeren lijken weinig te mogen baten.

Vaccarezza krijgt nog steeds directe steun uit verwachte hoek, de PMDB. Zij ruiken politiek bloed. Partijleider Eduardo Cunha verklaarde dat zijn partij en de oppositie een coördinatorschap van Fontana niet zullen accepteren en uit de werkgroep zal stappen. In een eerder stadium van politieke hervormingen was deze bij het conservatieve smaldeel in het kabinet al te omstreden wegens een te inflexibele instelling met betrekking tot het officiële PT-standpunt. Het zou kamervoorzitter Henrique Eduardo Alves (PMDB) met zijn benoeming van Vaccarezza er om te doen zijn geweest dat deze een brug zou kunnen slaan naar andere geluiden dan de socialistische.

Onderwijl lijkt oud-PT-partijvoorzitter José Eduardo Dutra de angel uit het steekspel te willen halen. Ook hij acht een volksraadpleging voor de verkiezingen van volgend jaar, zoals Dilma en de PT die voor ogen hebben, onhaalbaar. Hij zegt er alle optimisme toe te hebben dat het Congres er zelf wel voor die tijd uit komt en hij verwijst daarbij naar de Lei Ficha Limpa. Dit was een burgerinitiatief ter bestrijding van de corruptie en werd in 200  in een maand tijd door het Congres geloodst. In de ogen van Dutra kan dat ook met voorstellen als een verbod op financiering door bedrijven van verkiezingskassen en zoiets als een verkiezing van een parlementariërs in twee stadia. Het enige dat daarvoor nodig is: politieke wil. En laat het daar nou net aan lijken te ontbreken.