Ondertussen in ... Paulínia

Brazilië kent drie grote nationale filmfestivals, waar films van eigen makelij worden vertoond en die in de prijzen kunnen vallen. Deze evenementen zijn om publicitaire redenen belangrijk voor zowel de stad zelf als voor de filmwereld. In deze blog wil ik een uitstapje maken naar een van die steden, Paulínia in de deelstaat São Paulo. Sinds 2008 kent deze economisch bloeiende provinciestad een filmfestival en mag zich meten met die van Brasília (DF) en die van Gramado (Rio Grande do Sul), waar sinds 1973 het grootste Braziliaanse filmfestival wordt gehouden.
Paulínia, een buurgemeente van het 'Nederlandse' stadje Holambra in het binnenland van São Paulo, is in zoverre al bijzonder te noemen dat het pas sinds heel recent een heuse bioscoop heeft, maar toch al vier jaar een vermaard filmfestival binnen haar poorten weet. Sterker nog, de gemeente heeft een viertal filmstudios en een filmopleiding op poten weten te zetten, waarmee het zich wil ontwikkelen tot het "Braziliaanse Hollywood". Letterlijk. Het in 2008 geopende Theatro Municipal de Paulínia (kosten 21 miljoen euro) is een kopie van het Kodak Theatre in Los Angeles, het complex waar jaarlijks de Oscars worden uitgereikt.

 Rogerio Resende

De man die achter dit plan zit om de gemeente op de wereldkaart te zetten heet Edson Moura. Deze 62-jarige ondernemer, afkomstig uit de provincie van de deelstaat Bahia, is al drie termijnen voor de PMDB burgemeester van de stad geweest en vooral tijdens zijn laatste termijn heeft hij zijn eeuwige roem willen vergaren met de planning en uitvoering van een aantal megalomane bouwprojecten. Want naast zijn cinematografische plannen liet hij bij het busstation (rodoviária) een enorm winkelcentrum bouwen met, jawel een moderne bioscoop. Daarnaast verrees er in de stad het grootste overdekte sambodromo (stadion waar het jaarlijkse carnavalsdefilé wordt gehouden) van Brazilië en een megalomaan plan om een futuristisch cultureel centrum in de vorm van een knalblauwe Maya-tempel van de grond te tillen.
Maar ere wie ere toekomt, dat filmfestival is er gekomen en veel bekende mensen uit de Braziliaanse filmwereld wisten in die korte tijd hun weg naar Paulínia te vinden. Zo was het in Paulínia dat films als 'Tropa de Elite 2' van José Padilha, 'Chico Xavier ' van Daniel Filho en 'O Palhaço' van Selton Mello, de Braziliaanse inzending voor de Oscar dit jaar, hun doorbraak naar het grote publiek vonden.
Dat al die bouwactiviteiten en festivals ten koste is gegaan van de broodnodige investeringen in de stad werd tijdens de afgelopen verkiezingscampagne weer eens pijnlijk duidelijk. Paulínia is door enorme investeringen van onder meer Petrobras, Shell en ExxonMobil in de loop der decennia uitgegroeid tot het grootste petrochemische complex van heel Latijns-Amerika en kent daardoor een grote toeloop van migranten uit de armere delen van het land. De financiering van het onderhoud en de uitbreiding van het onderwijs, de infrastructuur en de gezondheidszorg is bij lange na niet toereikend geweest om die groei op te kunnen vangen. Tientallen miljoenen reais zijn immers aan de plannen van Edson gespendeerd.
Na zijn derde termijn als burgemeester mocht Edson in 2008 reglementair niet aan de verkiezingen deelnemen maar wist wel zijn stroman José Pavan Júnior (PSB) het ambt te laten bekleden. Maar ja, die kreeg de smaak te pakken en wenste dit jaar een herverkiezing tegen ... Edson. En zo kon het gebeuren dat het filmfestival in april geen doorgang vond. Die 1,2 miljoen euro kon wat Pavan betrof beter besteed worden aan investeringen in onderwijs en gezondheidszorg. Iets wat hijzelf in de eerste drie jaar van zijn periode ook had nagelaten te doen, maar waar hij nu toch hele grote electorale kansen voor zichzelf zag liggen.

Maar Edson is populair en zou de verkiezingen zelf hebben gewonnen als hem niet vlak voor de stembusgang door de rechter zijn politieke rechten zou zijn afgenomen. Dit wegens een aantal corruptieschandaaltjes uit zijn eerder regeerperiodes. Zo had hij de kosten van zijn advocaten direct uit de gemeentekas betaald, in een rechtszaak waarin hij terechtstond wegens onwettige aanbestedingen. Daarnaast zou hij voor de opening van 'zijn' winkelcentrum alle kosten van een optreden van de populaire Braziliaanse zangeres Ivete Sangalo door de gemeente hebben laten betalen.
Zijn zoon Edson Moura Júnior sprong te hulp en redde de familieëer door het afgelopen weekeinde in de eerste ronde met een kleine meerderheid tot burgemeester van de stad te worden gekozen. Hij kondigde direct aan dat het filmfestival volgend jaar weer plaats zal gaan vinden en dat men internationaal gaat. Want grootse ambities kan de familie Moura niet ontzegd worden. Een opsteker voor de filmwereld, maar naar alle waarschijnlijkheid zullen ook de komende vier jaar de bewoners van Paulínia weer naar de broodnodige investeringen in de sociale voorzieningen kunnen fluiten.