Rodrigo Janot. Een tweede termijn?

In Brazilië wordt de procureur-generaal (procurador geral da República), die de leiding heeft over het federale openbaar ministerie, door de zittende president van de republiek aan de senaat voorgedragen voor een zittingstijd van twee jaar. De senaatscommissie voor de grondwet en justitie (comissão de constituição e justiça), die wordt gezien als een van de machtigste parlementaire organen in Brazilië, onderwerpt de kandidaat aan een kruisverhoor (een sabatina), waarna er tot stemming binnen de commissie wordt overgegaan om de voordracht al dan niet aan de plenaire vergadering van de senaat aan te bevelen. De senatoren moeten vervolgens bij meerderheid beslissen of de betreffende procureur-generaal voor twee jaar aan de bak mag gaan.

Foto: reproductie Google

In 2013 wist zittend presidente Dilma Rousseff haar kandidaat Rodrigo Janot (foto) door de senaat te laten aanvaarden. (Zie eerdere blog) Vandaag werd Janot andermaal door de senaatscommissie aan een kruisverhoor onderworpen, nu voor een tweede termijn tot 2017. De stemming in de commissie en uiteindelijk in de senaat is vaak het minst spannende deel van de sabatina. Tot nu toe is er sinds het herstel van de democratie in 1985 nog nooit een kandidaat door de senaat afgewezen. Maar deze keer wordt het spannend omdat in de huidige senaatscommissie tien van de dertien leden door het federale OM rechtstreeks met corruptie in verband worden gebracht.
Brazilië verkeert immers in een politieke crisis. Het land wordt tot op het bot verscheurd door de onthullingen van grootschalige corruptie rond staatsenergiebedrijf Petrobras, waarbij politici van hoog tot laag, van links tot rechts, betrokken blijken te zijn en miljoenen in hun eigen zak of in de partijkas hebben gestoken. Het is aan Janot en zijn mensen van het federale openbaar ministerie om de strafrechtelijke onderzoeken naar de handel en wandel van zittende politici uit te voeren en bij het federale hooggerechtshof (STF) aanhangig te maken. Dit hoogste rechtscollege is exclusief bevoegd met de berechting van politici in dit soort zaken als de Lava Jato-onderzoeken en zoals eerder in 2012 tijdens het Mensalão-proces. (In het geval van Lava Jato worden niet-politici die bij het omkoop-schandaal betrokken zijn, zoals ondernemers en medewerkers van Petrobras, door de burgerrechter in Curitiba, de hoofdstad van de deelstaat Paraná, berecht.)
Interessant zijn daarom ook de vragen van de commissieleden en de antwoorden van Janot daarop tijdens het kruisverhoor. Als lid van de rechtelijke macht en op basis van de trias politica (de scheiding van de wetgevende, uitvoerende en de rechtelijke macht binnen een rechtsstaat) is Janot in theorie onpartijdig in de Lava Jato-zaak. Een van de vragen vandaag was dan ook naar zijn onpartijdigheid, waarbij de vragensteller van de oppositie suggereerde dat er sprake zou zijn van een complot van de presidente en de procureur-generaal tegen bepaalde politici van de oppositie die met de Lava Jato-zaak door het federale OM in verband worden gebracht, zoals de beide voorzitters van het Congres (Renan Calheiros en Eduardo Cunha, de vader van deze specifieke complottheorie) en oud-president Fernando Collor de Mello. Janot pareerde die aantijging van een akkoord ("acordão") geloofwaardig en verwees het complot naar de wereld van de fictie (factoide). Het werk van het OM wordt door twintig procureurs en in nauwe samenwerking met de federale politie uitgevoerd. Een dergelijk akkoord tussen Janot en Dilma zou onherroepelijk aan het licht komen.
Andere opmerkelijke uitspraken en antwoorden van Janot vandaag waren zijn erkenning van de Lava Jato-zaak als misschien wel het grootste corruptieschandaal wat Brazilië tot nu toe heeft gekend en de Brazilianen haar trots heeft ontnomen (... que roubou o "orgulho" dos brasileiros). Bijna aandoenlijk was zijn erkenning in al de jaren dat hij voor het openbaar ministerie actief is helemaal niets van de politieke wandelgangen in Brasília te begrijpen.
Spannend werd het toen de eventuele betrokkenheid van oud-president Luiz Inácio Lula da Silva en Dilma ter sprake kwam. De oppositie probeert beide PT-presidenten bij het proces te betrekken via het argument genaamd 'teoria do domínio do fato', wat er in het kort op neer komt dat Lula opdracht voor de corruptie zou hebben gegeven maar er zelf persoonlijk helemaal niet betrokken is geweest. (Ter vergelijking werd dit argument ook in de buurlanden Argentinië en Perú gebruikt in de vervolging van de militaire machthebbers die opdracht hadden gegeven tot de repressie van de linkse oppositie, maar zelf haar handen niet had vuil gemaakt.) Janot sluit niets uit maar zei daar tot nu toe geen enkel bewijs te hebben gezien van betrokkenheid van Lula noch van Dilma.
Janot zegt de verklaringen van het kabinet-Dilma af te wachten waar het gaat om eventuele fiscale fouten in het financieel jaarverslag over 2014 (pedaladas fiscais) van de federale overheid. De oppositie ruikt bloed en suggereert dat er geld van de overheid onder Dilma verdwenen is in bepaalde zakken, wat diezelfde oppositiepartijen, geholpen door de welwillende steun van de Braziliaanse media, munitie zou kunnen geven voor de door hen zo vurig gehoopte impeachment-procedure van presidente Dilma en eventueel haar vice-president Michel Temer van de PMDB. Janot benadrukte dat het onderzoek door de rekenkamer (TCU, Tribunal de Contas da União) strikt technisch van aard is en niet door politieke overwegingen besmet mag worden.
Of Rodrigo Janot naar een de tweede termijn als procureur-generaal gaat ligt derhalve in de handen van politici die door zijn openbaar ministerie in de verdachtenbank zijn beland. Het wordt spannend in Brasília, maar mijn verwachting is dat Rodrigo Janot door mag gaan als hoogste baas van het federale OM. Een afwijzing door de senaat zou de democratische rechtsgang volledig laten ontsporen en het land in een politieke chaos achterlaten. Daar willen de oppositie niet de schuld van krijgen. Het is hen immers te doen om alle ellende juist in de schoenen van presidente Dilma en haar Partido dos Trabalhadores (PT) te schuiven. Dilma zal denk ik deze power play ditmaal ongeschonden gaan. doorstaan.

Voor live verslag van de sabatina en de berichtgeving hieromtrent door de senaat zelf zie de website van de senaat

Naschrift: Rodrigo Janot werd gisteravond door de senaat voor een tweede termijn herkozen. Er waren 59 stemmen voor, 12 tegen en 1 onthouding. Zie link

Vatapá

Mijn eerste kennismaking met de afro-braziliaanse keuken vond plaats in Amsterdam, waar ik in het Braziliaanse restaurant Samba Kitchen aan de Ceintuurbaan xinxim de camarões leerde kennen. Goddelijk! Dat was in 2001. Een jaar later schoof ik aan in een Bahiaans restaurant in de wijk Consolação in hartje São Paulo. Wat ik me daarvan vooral van herinner is de molho de pimenta baiano oftewel, op z'n Nederlands, sambal uit Bahia. Een waarlijk scherpe geel-kleurige pasta, waarmee ik mij werkelijk in de tropen thuis voelde. Wederom goddelijk!
Over drie weken vlieg ik voor een klus naar Salvador da Bahia. Het wordt mijn eerste bezoek aan deze stad, waarvan vrienden mij verzekerd hebben dat het totaal verschillend is van de steden die ik zo goed ken, de economisch en politiek belangrijkste driehoek van het land, São Paulo, Rio de Janeiro en Belo Horizonte.
Om culinair alvast in de stemming te komen volgt hier het recept van vatapá, naast caruru en efó een van de drie hoofdschotels van Bahia:

Voor acht personen:

750 gr. maïsmeel
150 gr. gedroogde garnalen
150 gr. cashewnoten
150 gr. pinda's
200 ml. kokosmelk
500 gr. uien
1 bos koriander
1 bos peterselie
1 cm. gemberwortel
1 eetlepel zout
1 theelepel peper
4 teentjes knoflook
1/2 kopje olijfolie
2 kopjes palmolie

Om te garneren: veel verse garnalen

Uien, koriander, peterselie, gember, zout, peper en knoflook in een mixer fijnmalen. De maïsmeel in de kokosmelk weken en door een zeef laten passeren. De pinda's, cashewnoten en garnalen eveneens in een mixer fijnmalen.
In een grote, hoge pan de olijfolie verhitten, de kruiden kort aanbakken en dan de maïsmeel toevoegen.Al roerend de overige, verkleinde ingrediënten toevoegen. De palmolie bijgieten en circa een half uur al roerend op laag vuur laten koken tot de massa van de pan loslaat.(Eventueel nakruiden.) Om ervoor te zorgen dat er geen vlies ontstaat twee tot drie eetlepels palmolie op het gerecht gieten.
Garneren met veel verse garnalen.

Als bijgerechten, ja daar is 'ie weer, molho de pimenta baiano.

Bom apetite!

Cunha in de beklaagdenbank

Het is nu officieel. Gisteravond werd de huidige voorzitter van het Braziliaanse Huis van Afgevaardigden Eduardo Cunha (PMDB-RJ) door het federale OM in staat van beschuldiging gesteld in verband met corruptie en witwaspraktijken. Zijn naam wordt direct in verband gebracht met een contract van staatsoliebedrijf Petrobras met de Zuidkoreaanse firma Samsung voor de levering van maritieme exploratie-sondes, waarbij Cunha persoonlijk zo'n US$5 miljoen zou hebben opgestreken. De beschuldigde ontkent natuurlijk alle aantijgingen en geeft dan ook aan als zittend kamervoorzitter van geen wijken te weten. De meerderheid van het Huis heeft hem tot voorzitter gekozen en dat mandaat zal hij tot het einde uitvoeren, aldus in het kort het stoere antwoord van Cunha (foto).

De aanklacht is een nieuwe en spannende ontwikkeling binnen het Lava Jato-proces, een van de grootste anti-corruptieprocessen in de Braziliaanse geschiedenis dat het land nu al maanden politiek in haar ban houdt. Het "gerucht" zong al langer rond en leidde er in juni jongstleden toe dat Eduardo Cunha, die zichzelf als slachtoffer van een politiek complot afschildert, zich als PMDB-kopstuk niet meer gebonden voelt om de regeringscoalitie, waarin de PMDB juist een sleutelrol vervuld, te ondersteunen, sterker nog om van binnenuit oppositie tegen het kabinet-Dilma te zullen voeren. Daarnaast heeft hij zich opgeworpen als de man die als kamervoorzitter een eventueel impeachment-proces tegen zittend president Dilma Rousseff in werking kan stellen. Al maandenlang stuurt de conservatieve oppositie, royaal gesteund door de grote Braziliaanse mediagiganten, aan op een dergelijke afzetting van de presidente. Getuige de feiten tot op het heden juridisch een kansloze exercitie, maar in de framing van 'een tot op het bot corrupte socialistische Partido dos Trabalhadores (PT)' naar de presidentsverkiezingen in 2018 toe een schakel in de motor om een eventuele derde termijn van Luiz Inácio Lula da Silva met alle middelen te kunnen verhinderen. Opvallend is dan ook dat de kopstukken van de belangrijkste oppositiepartij PSDB tot op dit moment met geen woord over de aanklacht tegen Cunha reppen. Politici als PSDB-leider Aécio Neves en oud-president Fernando Henrique Cardoso, volgens Braziliaanse commentatoren hebben de zittende kamervoorzitter immers hard nog voor het opstarten van de zo vurig gewenste impeachment-procedure.

Wat drijft de Brazilianen de straat op tegen de Dilma en haar PT

De protesten tegen presidente Dilma Rousseff en haar regeringscoalitie onder leiding van de PT liggen inmiddels al weer drie dagen achter ons. In totaal zijn er zondag z'n 200.000 Brazilianen, gebruik makend van hun democratische recht op vrije meningsuiting, de straat opgegaan om hun ongenoegen over de huidige politieke situatie in hun land te uiten. Maar wat zijn de leidende gedachten achter dat ongenoegen? Het blijkt een mengeling te zijn variërend van dagelijks ongenoegen over een slecht draaiende economie en corruptie tot aan extreem-rechts gedachtengoed, waarin de gebruikelijke oerconservatieve stokpaardjes uit de kast worden getrokken: herstel van een op christelijke waarden gebaseerde Braziliaanse staat, anti-abortus, anti-homorechten tot aan herstel van de monarchie. Als de militairen daarvoor via een staatsgreep de macht moeten grijpen, zoals ze dat in 1964 hebben gedaan, dan is dat voor een groot deel van de demonstranten blijkbaar geen enkel probleem. Een zeer verontrustende constatering.

Persbericht Amnesty International n.a.v. moordpartij in São Paulo

Amnesty International vraagt rigoreus onderzoek naar moordpartij in de regio Groot-São Paulo

Minstens negentien personen werden donderdagavond 13 augustus in de steden Osasco, Barueri en Itapevi in de regio Groot-São Paulo door gewapende en gemaskerde mannen vermoord. Opnames van een  beveiligingscamera op een van de plaatsen waar het misdrijf plaatsvond tonen aan dat gewapende mannen vragen wie met de politie in aanraking is geweest en hoe diegenen die zich bekendmaken werden gedood.

De regering van de deelstaat São Paulo moet alle noodzakelijke maatregelen nemen om een snel en onpartijdig onderzoek te garanderen naar de context van deze moorden en naar de vermoedens dat politiemensen bij de actie betrokken zijn geweest. De onderzoeken moeten transparant zijn. De maatschappij moet een reactie krijgen naar aanleiding van deze ernstige geweldsperiode. Tussen 2013 en 2014 was er een verontrustende stijging van 80% in moorden ten gevolge van politieoptreden in de deelstaat São Paulo waar te nemen. Deze zaken worden zelden onderzocht en de straffeloosheid voedt de spiraal van geweld door de politie.

Brazilië was in 2012 met 56.000 moorden het land met de meeste moorden in de wereld. Het grootste deel daarvan is nooit onderzocht. Slechts 8% is voor justitie gekomen.

"Moordpartijen als die van deze morgen in São Paulo maken helaas onderdeel uit van de routine van geweld in onze steden. Herhaaldelijk zijn politiemensen, al dan niet binnen of buiten dienst, verantwoordelijk voor een belangrijk deel van deze moorden. Een spoedig, transparant en onpartijdig onderzoek moet direct worden ondernomen teneinde geen twijfel over te laten bestaan  over de opdrachtgevers en de verantwoordelijken voor deze barbarij", zegt Atila Roque, uitvoerend directeur van Amnesty International in Brazilië.

Nota pública: Anistia Internacional pede investigação rigorosa sobre chacina na região da Grande São Paulo

Pelo menos 19 pessoas foram mortas na noite desta quinta feira 13 de agosto nas cidades de Osasco, Barueri e Itapevi, na região da Grande São Paulo, por homens armados e encapuzados. Uma gravação de câmera de segurança de um dos locais onde aconteceu o crime, mostram os homens armados perguntando quem no local tinha passagem na polícia e matando então aqueles que se identificaram.

O Governo do Estado de São Paulo deve tomar todas as medidas necessárias para garantir uma investigação célere e imparcial sobre o contexto destas mortes e sobre as suspeitas de que policiais estariam envolvidos na ação. As investigações devem ser transparentes. A sociedade precisa receber uma resposta sobre este grave episódio de violência. Entre 2013 e 2014 houve um preocupante aumento de 80% nos casos de mortes decorrentes de intervenção policial no Estado de São Paulo, esses casos são raramente investigados e a impunidade alimenta o ciclo de violência por parte dos policiais.

O Brasil é o país com o maior número de homicídios no mundo: foram 56 mil em 2012. A maior parte deles não é investigado. Apenas cerca de 8% é levado à justiça.

“Chacinas como a desta madrugada em São Paulo, infelizmente, tem feito parte da rotina da violência nas nossas cidades. Com frequencia policiais, dentro e fora de serviço, são responsáveis por uma parcela significativa desses homicídios. Uma investigação célere, transparente e imparcial deve ser conduzida imediatamente para que não reste dúvida sobre a autoria e a responsabilidade por essa barbárie”, disse Atila Roque, Diretor Executivo da Anistia Internacional no Brasil.

Agenda Brasil

Brazilië verkeert in een crisis, zowel een politieke als een economische. De regering van presidente Dilma Rousseff wordt geplaagd door een stagnerende economische groeicijfers, terwijl de steun voor haar kabinet in het federale Huis van Afgevaardigden er met de dissidente houding van kamervoorzitter Eduardo Cunha c.s. binnen regeringspartij PMDB enorm onder druk staat. De helpende hand voor Dilma komt uit de senaat, waar senaatsvoorzitter Renan Calheiros (foto) (PMDB) de regering zijn handen boven het hoofd houdt. Politieke steun in ruil voor het doorvoeren van Renan's plannen om de Braziliaanse economie uit het slop te halen, de Agenda Brasil. 

Aanvaarding van de plannen (waaronder het uittreden uit vrijhandelsgebied Mercosul) zou een flinke ruk naar rechts betekenen voor de socialistische Partido dos Trabalhadores (PT). De weerzin binnen Dilma's plan is dan ook groot en ook de vakbonden hebben afwijzend gereageerd op de aantasting van bepaalde sociale wetten. Daarnaast stuiten de plannen op weerstand binnen de milieu- en mensenrechtenbewegingen in Brazilië, want de plannen om milieubescherming te beperken zal haar tol eisen van vegetatie en bevolkingsgroepen als de inheemse bevolking en andere bevolkingsgroepen op het platteland. Vooralsnog lijkt Dilma de plannen van Renan niet bij voorbaat integraal over te nemen en zal zij de schade voor met name de sociale wetgeving proberen te beperken. Maar veel speelruimte lijkt zij daarbij niet te hebben gezien het historisch lage percentage Brazilianen dat nog in haar geloofd als staatshoofd en de nakende impeachment-procedure die zij als het aan de rechts-conservatieve oppositie ligt voor haar kiezen kan krijgen.

De plannen van Agenda Brasil behelzen onder andere:

Medidas legislativas – a contribuição do Congresso

Melhoria do ambiente de negócios e infraestrutura
Segurança jurídica dos contratos: blindar as legislações de contratos contra surpresas e mudanças repentinas. Essa blindagem colabora para proteger a legislação das PPP, por exemplo, item relevante nestes tempos em que o País necessita de mais investimentos privados. Aperfeiçoar marco regulatório das concessões, para ampliar investimentos em infraestrutura e favorecer os investimentos do Programa de Investimentos em Logística do Governo (PIL). Implantar a “Avaliação de Impacto Regulatório”, para que o Senado possa aferir as reais consequências das normas produzidas pelas Agências Reguladoras sobre o segmento de infraestrutura e logística. Regulamentar o ambiente institucional dos trabalhadores terceirizados melhorando a segurança jurídica face ao passivo trabalhista potencial existente e a necessidade de regras claras para o setor. Revisão e implementação de marco jurídico do setor de mineração, como forma de atrair investimentos produtivos. Revisão da legislação de licenciamento de investimentos na zona costeira, áreas naturais protegidas e cidades históricas, como forma de incentivar novos investimentos produtivos. Estímulo às exportações, incluindo antecipação alíquotas do Reintegra prevista no Plano Nacional de Exportações, fast-track nas liberações aduaneiras, e funcionamento dos portos (particularmente dos serviços aduaneiros 24 horas). Revisão dos marcos jurídicos que regulam áreas indígenas, como forma de compatibilizá-las com as atividades produtivas. Estímulo ao desenvolvimento turístico aproveitando o câmbio favorável, e a realização de megaeventos.  Incluir a eliminação de vistos turísticos para mercados estratégicos, aliado a simplificação de licenciamento para construção de equipamentos e infraestrutura turística em cidades históricas, orla marítima e unidades de conservação. PEC das Obras Estruturantes – estabelecer processo de fast-track para o licenciamento ambiental para obras estruturantes do PAC e dos programas de concessão, com prazos máximos para emissão de licenças.   Simplificar procedimentos de licenciamento ambiental, com a consolidação ou codificação da legislação do setor, que é complexa e muito esparsa.
Equilíbrio Fiscal
Reformar a Lei de Licitações – PLS 559/13. Implantar a Instituição Fiscal Independente. Venda de ativos patrimoniais (terrenos de Marinha, edificações militares obsoletas e outros ativos imobiliários da União). Aprovar a Lei de Responsabilidade das Estatais, com vistas à maior transparência e profissionalização dessas empresas. Aprovação em segundo turno da PEC 84/2015, que impede o Governo Federal de criar programas que gerem despesas para Estados e Municípios e DF, sem a indicação das respectivas fontes de financiamento. Regulamentar o Conselho de Gestão Fiscal, previsto na LRF. Reforma do PIS/COFINS, de forma gradual com foco na “calibragem” das alíquotas, reduzindo a cumulatividade do tributo e a complexidade na forma de recolhimento. Reforma do ICMS (convergência de alíquotas) e outras medidas a serem sugeridas pela Comissão Mista do Pacto Federativo. Medidas para repatriação de ativos financeiros do exterior, com a criação de sistema de proteção aos aderentes ao modelo. Revisar resolução do Senado que regula o imposto sobre heranças, sobretudo quanto ao teto da alíquota, levando-se em conta as experiências internacionais  (convergir com média mundial – 25%). Favorecer maior desvinculação da receita orçamentária, dando maior flexibilidade ao gasto público. Estabelecer um TAC Fiscal para “zerar o jogo” e permitir melhor gestão fiscal futura. Definir a idade mínima para aposentadoria, mediante estudos atuariais e levando-se em conta a realidade das contas da previdência social. Proposta para reajuste planejado dos servidores dos 3 Poderes, de maneira a se ter uma previsibilidade de médio e longo prazo dessas despesas. Priorizar solução para o restos e contas a pagar.
Proteção Social
Condicionar as alterações na legislação de desoneração da folha e o acesso a crédito subvencionado a metas de geração e preservação de empregos. Aperfeiçoar o marco jurídico e o modelo de financiamento da saúde. Avaliar a proibição de liminares judiciais que determinam o tratamento com procedimentos experimentais onerosos ou não homologados pelo SUS. Avaliar possibilidade de cobrança diferenciada de procedimentos do SUS por faixa de renda. Considerar as faixas de renda do IRPF. Compatibilizar os marcos jurídicos da educação às necessidades do desenvolvimento econômico e da redução das desigualdades. Compatibilizar a política de renúncia de receitas, no orçamento público, à obtenção de resultados positivos no enfrentamento das desigualdades regionais e na geração de emprego e renda (trata-se de determinação constitucional).

Agência Senado (Reprodução autorizada mediante citação da Agência Senado)

Gezamenlijke reactie Braziliaanse ngo's op Agenda Brasil

MANIFESTO PÚBLICO SOBRE A “AGENDA BRASIL”

Brasília 11 de agosto de 2015

Sob o argumento de buscar saídas para as crises econômica e política em que o país se encontra, o governo federal negocia com o Senado um pacote de medidas legislativas que aprofunda os retrocessos em questões socioambientais, rifando os direitos territoriais indígenas e a regulação ambiental e colocando o país na contramão das respostas que exige a crise climática.

O documento surpreende ao ignorar eventos como a crise hídrica e energética, que demandam o aumento da conservação ambiental, e não sua redução; e ao propor ainda menos controles sobre a atividade das empreiteiras, cujas relações com os agentes públicos vêm sendo reveladas pela Operação Lava-Jato. Dentre os quase 30 pontos da polêmica proposta, destacam-se:

 Revisão e implementação de marco jurídico do setor de mineração, como forma de atrair investimentos produtivos;

 Revisão da legislação de licenciamento de investimentos na zona costeira, áreas naturais protegidas e cidades históricas, como forma de incentivar novos investimentos produtivos;

 Revisão dos marcos jurídicos que regulam áreas indígenas, como forma de compatibilizá-las com as atividades produtivas;

 PEC das Obras Estruturantes - estabelecer processo de “fast-track” para o licenciamento ambiental para obras estruturantes do PAC e dos programas de concessão, com prazos máximos para emissão de licenças. Simplificar procedimentos de licenciamento ambiental, com a consolidação ou codificação da legislação do setor, que é complexa e muito esparsa;
Diante disso, e considerando que:

 A demarcação das terras indígenas, a titulação de territórios quilombolas e a criação de unidades de conservação da natureza são atos administrativos de caráter técnico que servem ao cumprimento direitos coletivos consagrados na
Constituição de 1988;

 Acumulam-se no Congresso Nacional proposições legislativas que, se aprovadas, comprometerão diretamente o atendimento desses direitos;

 A biodiversidade, a sustentabilidade e o equilíbrio ambiental são imprescindíveis para o bem estar da população e para garantir sustentabilidade ao desenvolvimento econômico e social, e por isso, não podem ser submetidos a interesses temporários, tanto no Congresso Nacional quanto no Governo Federal;

 O Brasil é signatário das convenções sobre Diversidade Biológica, sobre Mudanças Climáticas, sobre Zonas Úmidas de Importância Internacional, sobre Povos Indígenas e Tribais (OIT 169) e deve fazer prevalecer seus preceitos e sua aplicação prática;

 As áreas protegidas têm papel indiscutível das áreas protegidas na oferta de água em quantidade e qualidade e na manutenção do equilíbrio climático;

 Um ritmo incessante de desmatamento se verifica em todos os biomas, e especialmente na Amazônia e no Cerrado;

 O Brasil está formatando sua contribuição nacional ao combate global às mudanças do clima (INDC), a ser apresentada à COP21 em Paris;

Os signatários abaixo elencados QUESTIONAM a chamada AGENDA BRASIL; REPUDIAM o fato de, por meio dela, o Executivo abrir mão de seu papel de fornecer freios e contrapesos a interesses particulares que se expressam pelo Legislativo; e ALERTAM para o risco de as propostas promoverem violência e destruição de patrimônio das populações indígenas e o agravamento de catástrofes ambientais como falta de água, inundações e enchentes e de seus impactos negativos na economia, como redução de produção agrícola e de energia.

Assinam:

Greenpeace Brasil
Instituto Socioambiental
APOINME (Articulação dos Povos e Organizações Indígenas do Nordeste, Minas Gerais e Espírito Santo)
Imaflora
Ipam (Instituto de Pesquisa Ambiental da Amazônia)
Imazon (Instituto do Homem e Meio Ambiente da Amazônia)
Fundação SOS Mata Atlântica
RCA (Rede de Cooperação Amazônica)
Iepé (Instituto de Pesquisa e Formação Indígena)
Opan (Operação Amazônia Nativa)
FBOMS (Fórum Brasileiro de ONGs e Movimentos Sociais)
Associação Nativa Terrazul
Instituto Internacional de Educação do Brasil
International Rivers Network
Associação Brasileira de Antropologia
Cimi (Conselho Indigenista Missionário)
Comissão Pró-Índio de São Paulo
Gambá (Grupo Ambientalista da Bahia)
RMA (Rede de ONGs da Mata Atlântica)
Apremavi (Associação de Preservação do Meio Ambiente e da Vida)
Centro de Trabalho Indigenista
Apib (Articulação dos Povos Indígenas do Brasil)
Apeferj (Associação Profissional dos Engenheiros Florestais do Estado do Rio de Janeiro)
FAOR (Fórum da Amazônia Oriental)
Instituto Sea Shepherd Brasil
Clímax Brasil
Engajamundo
Iema (Instituto de Energia e Meio Ambiente)
Iniciativa Verde
ICV (Instituto Centro de Vida)
Coordenação do Observatório do Clima
Conectas Direitos Humanos