Metro-schandaal São Paulo

Brazilië heeft er weer een geruchtmakend corruptieschandaal bijgekregen. Plaats van handeling: São Paulo. Belangrijkste verdachten: politici van de PSDB in die deelstaat. Het gaat om een kartel van multinationale bouwondernemingen die in het afgelopen decennium prijsafspraken hebben gemaakt met betrekking tot de aanbestedingen voor de aankoop van metro-treinstellen en de bouw van metrolijnen in São Paulo en het Federaal District. De winnaar van de aanbestedingen kreeg vervolgens de hoofdopdracht, waarna vervolgens automatisch de andere leden van het kartel onderaanbestedingen kregen toegespeeld. In dit spel waren naar nu bekend het Duitse Siemens, het Canadese Bombardier, het Franse Alstom, het Japanse Mitsui en het Spaanse CAF betrokken. Daarnaast zou er sprake van zijn geweest dat politici van de PSDB en hoge ambtenaren in São Paulo door de multinationals zijn omgekocht.

Juliana Knobel/Frame/AE

Dit alles zou tussen 2000 en 2007 hebben plaatsgevonden onder de deelstaatregeringen van de PSDB-gouverneurs Mário Covas, Geraldo Alckmin en José Serra (foto). De betrokken politici ontkennen de aantijgingen in alles toonaarden of zeggen zich niets meer te kunnen herinneren. Gisteren sprak de stafchef van de huidige gouverneur Alckmin zelfs van een politiek complot door de federale marktautoriteit Cade (Conselho Administrativo de Defesa Econômica) om de goede intenties van de PSDB in de deelstaat in twijfel te trekken. Alckmin zelf heeft inmiddels toegezegd de onderste steen boven te zullen krijgen en heeft een eigen onderzoek, naast dat van Cade en de federale politie, aangekondigd.

Dat het bovengenoemde kartel bestond heeft Siemens bij de Braziliaanse autoriteiten inmiddels ruiterlijk toegegeven en gestaafd met documenten, waarin de deals gesloten met overheidspersoneel zijn vastgelegd. Geheime afspraken waardoor de prijzen van de aanbestedingen enorm werden opgeschroefd, soms tot wel 30%. Er werd tevens een zwijgplicht afgesproken die het kartel zou vrijwaren van strafvervolging in het geval alles naar buiten zou komen. Inmiddels zouden alle betrokken multinationals de medewerking bij het justitiële onderzoek hebben toegezegd, waarschijnlijk ingegeven om zo toekomstige aanbestedingen in de metromarkt (waarin jaarlijks zo'n R$ 4 miljard schijnt om te gaan) en andere infrastructurele bouwplannen niet mis te kunnen lopen. Interessant in dit geval is dat volgend jaar de aanbesteding voor de aanleg van een hogesnelheidstrein tussen de steden São Paulo en Rio de Janeiro op de rol staat!

Dit alles komt voor de PSDB op een wel zeer ongelukkig moment. Nog dagelijks trekken grote groepen demonstranten door de belangrijkste straten van de stad en eisen het onmiddelijke vertrek van gouverneur Alckmin. Een jaar voor de deelstaatsverkiezingen, waarbij de in São Paulo al decennia heersende PSDB opeens een belangrijke tactiek tegen de socialistisch aartsvijand Partido dos Trabalhadores, namelijk de partij in verband brengen met het roemruchte Mensalão-corruptieschandaal waarbij kopstukken van de PT werden veroordeeld, danig verzwakt ziet worden.