(Paulo Sérgio Pinheiro)
We kennen de beelden van 2013 en 2014. In de aanloop naar het wereldkampioenschap voetbal gingen grote groepen betogers in de Braziliaanse steden massaal de straat op om hun ongenoegen te uiten over zo'n beetje als wat er politiek mis gaat in het land. Enerzijds veel geld verslinden aan de sportevenement, terwijl Brazilië structureel wordt geplaagd door gebrekkig onderwijs, slechte medische zorg en een zeer povere infrastructuur. Al met al zeer legitieme redenen om van je, ook in Brazilië grondwettelijke gegarandeerde, democratisch recht op betoging en vrije meningsuiting gebruik te maken.
Eigenlijk vanaf het allereerste protest, op 13 juni 2013 in São Paulo (link) naar aanleiding van de verhoging door de overheid van de prijs van de buskaartjes, ging het faliekant mis. De politie trad met grof repressief geweld op en sloeg de betoging met keiharde hand uiteen. Het bleek de vonk in het kruidvat te zijn geweest. Sinds die dag namen het aantal demonstraties dagelijks toe, veranderden deels van karakter toen ook de autonome scene zich ertegenaan begon te bemoeien, maar werden steevast op hardhandige wijze door de politie tegemoet getreden. Er vielen goddank weinig doden, maar velen raakten door de onwillekeurige inzet van rubberkogels, pepperspray en andere anti-riotbewapening gewond. Er vonden arbitraire arrestaties plaats en advocaten die verhaal kwamen halen werden geïntimideerd.
We zijn nu een kleine twee jaar verder en ondanks alle protesten en verontwaardiging tegen het buitensporige politiegeweld rond het WK blijkbaar nog geen stap verder gekomen. Eergisteren was het raak in Curitiba, de hoofdstad van de zuidelijke deelstaat Paraná. Uit protest tegen stevige ingrepen in de pensioenvoorziening door de deelstaatregering van gouverneur Beto Richa (PSDB) gingen duizenden uit de onderwijswereld de straat op om voor het parlement te demonstreren in de poging de stemming over de wet te beïnvloeden. Toen de massa het parlementsgebouw te dicht zouden zijn genaderd werd op bevel van de gouverneur de politie ingezet om te beletten dat zij de betreffende zitting van de parlementsleden zouden gaan verstoren. Gevolg: meer dan tweehonderd gewonden onder de betogers door willekeurig gebruik van traangas, rubberkogels, pepperspray, waterkanon en de inzet van honden.
De verontwaardiging in Brazilië was enorm getuige de vele reacties op de sociale media en de kritische commentaren in de dagbladen. Iedereen die er een beetje toe doet in progressief-Brazilië liet zijn of haar stem horen. Amnesty International kreeg een flink podium (link) in het grootste en invloedrijkste dagblad van het land, O Globo, waarbij zij opriep tot een snel en onafhankelijk onderzoek naar de schending van het recht op vrije meningsuiting en vreedzame betoging en een berechting van die politiemensen die qua buitensporigheid over de schreef zijn gegaan.
De reacties van de deelstaatregering en de politie varieerden van voorspelbaar (aanwezigheid van de autonome en door de autoriteiten gevreesde 'black blocs' zouden reden zijn geweest voor gewelddadig optreden politie (PSDB-gouverneur Richa) of de regering had zo de democratie gered door een stemming in het parlement ongestoord door te laten gaan (PSDB-kopstuk en senator Aloysio Nunes); tot wel heel erg goedkoop (politieagenten die selfies op Facebook posten (link) waarbij zij opzichtelijk met rode kleurstof met de daadwerkelijke 200 slachtoffers de draak willen steken.)
Het is steeds weer hetzelfde verhaal. Nu de Brazilianen sinds 1989 eindelijk weer eens massaal de straat op zijn gegaan om hun ongenoegen tegen de zittende regeringen te uiten blijkt de politie daar qua mentaliteit noch training totaal niet op voorbereid te zijn. Het is nog steeds 'wij-tegen-zij", een voortdurende "oorlog" tegen delinquenten, eerst schieten dan praten. Ik hou mijn hart vast voor de aanloop naar de Olympische Spelen in Rio de Janeiro volgend jaar. Tegen de achtergrond van een immens impopulaire presidente en de verontwaardiging over de corruptieschandalen rond oliebedrijf Petrobras een zeer explosieve mix voor massaal volksprotest, waarbij te hopen is dat er binnen de politiegelederen met flink wat meer rationaliteit te werk zal worden gegaan om de te verwachten demonstraties op een vreedzame wijze in goede banen te leiden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten