AMNESTY INTERNATIONAL 
PERSBERICHT

Donderdag 8 mei 2014


Brazilië: Een gele kaart voor het inperken van de vrijheid van demonstratie!

In de aanloop naar de Wereldkampioenschappen voetbal 2014 lanceert Amnesty International vandaag een wereldwijde campagne om te zorgen dat ook Braziliaanse veiligheidstroepen zich aan de regels van het spel gaan houden. Verwacht wordt dat voorafgaand aan en tijdens het WK meerdere demonstraties zullen plaatsvinden. Amnesty vreest dat de politie daar met buitensporig geweld op zal reageren, en dat de overheid tal van beperkingen van de vrijheid van meningsuiting zal doorvoeren .
Tijdens de campagne 'Geen vals spel, Brazilië!' vraagt Amnesty mensen gele kaarten te sturen naar de Braziliaanse president Dilma Rousseff en naar de voorzitter van het Congres, Renan Calheiros, Daarin roepen zij hen op het recht op vrije meningsuiting en vreedzame demonstratie tijdens het WK te respecteren.
Sinds juni vinden er in Brazilië grootschalige demonstraties plaats. Veel protesten worden veroorzaakt door de groeiende onvrede over de slechte staat van publieke voorzieningen in stedelijke gebieden. De politie reageert regelmatig met buitensporig en onnodig geweld, en zet vaak traangas en rubberkogels in tegen demonstranten.

'Protesteren is geen misdrijf, maar een mensenrecht. De regering heeft de verantwoordelijkheid om mensen te beschermen. In plaats daarvan gaan veiligheidstroepen demonstranten met geweld te lijf. Alle vormen van politiegeweld moeten worden onderzocht, en de verantwoordelijken moeten voor de rechter worden gebracht,' zei Atila Roque, directeur van Amnesty International in Brazilië.
'De Braziliaanse regering moet garanderen dat tijdens het WK de vrijheden van meningsuiting en vreedzame demonstratie voor iedereen worden gewaarborgd. De veiligheidstroepen moeten goed getraind worden en het gebruik van traangas en rubberen kogels moet goed gereguleerd worden.'
Nieuwe wetgeving
 
Brazilië zet ook wetgeving tegen vreedzame demonstranten in die is bedoeld voor het bestrijden van de georganiseerde misdaad en van milities die actief zijn in de steden. Er liggen op dit moment meerdere nieuwe, vaag geformuleerde wetsvoorstellen bij het Nationale Congres die de deelname aan vreedzame demonstraties zouden bestraffen. Deze wetgeving zou een nieuwe bedreiging van de vrijheid van meningsuiting vormen.
'Vreedzaam protest mag nooit als een bedreiging worden beschouwd. In plaats van demonstranten te criminaliseren zouden de autoriteiten een constructieve dialoog met hen moeten aangaan,' zei Atila Roque.
Met nog slechts enkele weken te gaan voor de start van het WK, dat zich op 12 plaatsen in Brazilië zal afspelen, nemen federale autoriteiten en deelstaatregeringen speciale maatregelen op het gebied van de openbare veiligheid en het optreden van de politie.
Amnesty wijst er op dat nieuwe en bestaande wetgeving aan internationale mensenrechten en standaarden moeten beantwoorden. Ook het handhaven van de openbare orde, waaronder het optreden van de politie moet plaatsvinden volgens internationale mensenrechtenstandaarden.

Brazilië kent een geschiedenis van buitensporig politiegeweld. Volgens officiële bronnen werden  tussen 2002 en 2011 alleen al in Rio de Janeiro 10.000 door de politie gedood. Slechts een klein deel van deze incidenten met dodelijke afloop is goed onderzocht.

Amnesty opent tijdens de campagne een petitie voor ondertekening. De ingezamelde handtekeningen zullen op 5 juni aan de autoriteiten in Brasilia worden aangeboden. Amnesty werkt tijdens deze campagne samen met andere maatschappelijke organisaties in Brazilië die strijden voor het recht op vrijheid van meningsuiting en vreedzame demonstratie.